Platte kruiwagen
Identificatie |
| Objectnummer | V2019-0045 |
| Locatie van bewaring | Karrenmuseum |
Typologering |
| Objectcategorie 1 | kruiwagens |
| Objectcategorie 2 | 1-wielige voertuigen |
| Objectnaam | kruiwagen |
| Titel | Platte kruiwagen |
Beschrijving |
| Opbouw | Met de hand geduwd, éénwielig (8 spaken, 4 velgen) ongeveerd voertuig. Trapeziumvormig berriestel (2 berriebomen, 6 scheien) met steunwiel (spil draait in berriebomen) en doorlopend tot handbomen. Een halfopen laadvlak (6 scheien, waarvan de binnenste 3 breder) met een halfopen vast voorbord (5 scheien) met horens (1 horen ontbreekt) en kapschoren. 2 houten poten. De kleurstelling van deze kruiwagen is roodbruin. |
| Beschrijving | Een kruiwagen is een met de hand voortgeduwd, doorgaans éénwielig voertuig gebruikt voor het transport van diverse grondstoffen en goederen. De hoofdconstructie van een kruiwagen bestaat meestal uit twee naar elkaar toe lopende berriebomen met daartussen een steunwiel. Aan de andere zijde wijken de berriebomen uit elkaar tot handbomen met een handgreep.
Men onderscheidt vier hoofdtypes: de tuinderskruiwagen, de bakkruiwagen, de platte kruiwagen en de steekkruiwagen.
Dit type kruiwagen met open laadvlak wordt de platte kruiwagen genoemd. Op een boerderij waren vaak twee typen in gebruik: de bakkruiwagen voor mest en de tuinderskruiwagen voor alle andere klein transport rondom de boerderij, zoals het brengen van groenvoer naar de runderen of een uitstap naar de markt. In het gemengd bedrijf werd ook nog een platte kruiwagen gebruikt voor melkbussen, voor hooi of strobalen en zakkengoed.
Ook buiten agrarische sector kwamen deze verschillende types bijna overal voor en werden zij in het dagelijkse leven voor het transport van allerhande zaken gebruikt.
Afhankelijk van de functie of de constructieve opbouw onderscheidt men diverse types ‘platte kruiwagens’ met vaak over streekgebonden kenmerken, zoals de bestelkruiwagen, de kruideniers- of wasvrouwkruiwagen en de steenkruiwagen. |