Tuinderskruiwagen
Identificatie |
Objectnummer | V2019-0021 |
Bouwperiode | 1880 - 1945 |
Locatie van bewaring | Karrenmuseum |
Typologering |
Objectcategorie 1 | kruiwagens |
Objectcategorie 2 | 1-wielige voertuigen |
Objectnaam | kruiwagen |
Titel | Tuinderskruiwagen |
Afmetingen |
Bruto lengte | 200 cm |
Bruto breedte | 67 cm |
Bruto hoogte | 74 cm |
Spoorbreedte | 5 cm |
Beschrijving |
Opbouw | Eénwielig (8 spaken, 4 velgen) ongeveerd voertuig. Trapeziumvormig berriestel (2 berriebomen, 4 scheien) met steunwiel (spil draait in ogen van strips) en doorlopend tot handbomen. Een bak met 2 afneembare zijleren en een afneembaar achterbord. Een vast voorbord met horens en kapschoren. 2 poten met ijzeren pootschoren en dwarshout. De kleurstelling van deze kruiwagen is blank hout (bruin) met een blauwe bak met een rode binnenzijde. |
Beschrijving | Een kruiwagen is een met de hand voortgeduwd, doorgaans éénwielig voertuig gebruikt voor het transport van diverse grondstoffen en goederen. De hoofdconstructie van een kruiwagen bestaat meestal uit twee naar elkaar toe lopende berriebomen met daartussen een steunwiel. Aan de andere zijde wijken de berriebomen uit elkaar tot handbomen met een handgreep.
Men onderscheidt vier hoofdtypes: de tuinderskruiwagen, de bakkruiwagen, de platte kruiwagen en de steekkruiwagen.
Dit type kruiwagen met afneembare zijleren wordt de tuinders- of metselaarskruiwagen genoemd. Op een boerderij waren vaak twee typen in gebruik: de bakkruiwagen voor mest en de tuinderskruiwagen voor alle andere klein transport rondom de boerderij, zoals het brengen van groenvoer naar de runderen of een uitstap naar de markt. In het gemengd bedrijf werd verder een platte kruiwagen gebruikt voor melkbussen, hooi of strobalen en zakkengoed.
Ook buiten agrarische sector kwamen deze verschillende types bijna overal voor en werden zij in het dagelijkse leven voor het transport van allerhande zaken gebruikt. |